21 stycznia w Domu Kultury  odbyło się zorganizowane przez p. Jakuba Gwita, Wójta Gminy Powidz spotkanie dotyczące ochrony środowiska przyrodniczego w związku z rozwojem i rozbudową bazy wojskowej w Powidzu.

Jezioro Powidzkie i skupiona wokół niego flora oraz fauna w tym  lasy, stanowiące prawie połowę powierzchni gminy stanowią, cenną wartość przyrodniczą dla regionu i kraju.  Ich znaczenie potwierdza objęcie tego regionu formami ochrony przyrody. Filarem rozwoju gminy jest również baza wojskowa i towarzyszące jej lotnisko. „Z uwagą obserwujemy rozwój  tych wszystkich obiektów, zależy nam na tym, żeby postępował on w sposób zrównoważony,  uwzględniając ochronę środowiska przyrodniczego. Celem spotkania jest przede wszystkim wypracowanie kierunków działań służących zabezpieczaniu tego zrównoważonego rozwoju.  Obecność wszystkich sprawia, że mamy świadomość wspólnej odpowiedzialności za to, jak ten teren będzie się zmieniał, i jakim zostawimy go dla przyszłych pokoleń” – Takimi słowami spotkanie rozpoczął pan Filip Muszyński, przewodniczący Rady Gminy w Powidzu.  Następnie pan Jakub Gwit, Wójt Gminy Powidz przywitał zaproszonych gości, wśród których byli: parlamentarzyści Senator RP Robert Gaweł,;Posłowie na sejm RP p. Krzysztof Ostrowski, p. Zbigniew Dolata; przedstawiciele Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych płk Grzegorz Bodnar, ppłk Marek Malik, ppłk Marek Chmiel; Szef Wojskowego Zarządu Infrastruktury w Poznaniu płk Piotr Płocha z kierownik działu infrastruktury p. Agatą Piaseczną; Starosta Słupecki Jacek Bartkowiak; Przedstawiciele Dowódcy 3 Skrzydła Lotnictwa Transportowego płk. pil Mirosław Jakubowski, mjr Maciej Słepczyński, mjr Zbigniew Nizgorski; przedstawiciele Dowódcy 33. Bazy Lotnictwa Transportowego płk. Dariusz Płóciennik, p. Augustyn Kierepka, p. Iwona Sucholas;  radca Wojewody Wielkopolskiego p. Jerzy Fleming;  Naczelnik Wydziału Ochrony Przyrody i Obszaru Natura 2000 p. Daniel Lisek oraz p. Zbigniew Gołębiowski z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu; Naczelnik Wydziału Ochrony Lasu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu p. Marlena Kowalkowska; Nadleśniczy Nadleśnictwa Gniezna p. Michał Michalak; przedstawiciel Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu p. Izabela Kamińska; Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska UMWW p. Małgorzata Knapczyk; Zastępca dyrektora Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego p. Paweł Śliwa; Kierownik Działu Inspekcji Delegatury WIOŚ w Koninie p. Mateusz Kolibabka; przedstawiciel pani Poseł Pauliny Henning Kloska P. Piotr Szczepański; p dr Bogumił Nowak z IMGW PIB, radni Gminy Powidz, pracownicy Urzędu  oraz media.

Pan Wójt scharakteryzował gminę Powidz uwzględniając filary rozwojowe czyli środowisko przyrodnicze i wojsko.  Zaznaczył w swoim wystąpieniu, że Powidzki Park Krajobrazowy zajmuje około 80% powierzchni gminy Powidz.  Ustanowiono również formy ochrony przyrody takie jak Obszar Natura 2000 Pojezierze Gnieźnieńskie oraz  Powidzko Bieniszewski Obszar Chronionego Krajobrazu. Następnie pan Paweł Śliwa zastępca Dyrektora Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego przedstawił walory przyrodnicze Powidzkiego Parku Krajobrazowego.
W kolejnym punkcie Zastępca Dowódcy 33 Bazy Lotnictwa Transportowego, płk Dariusz Płóciennik scharakteryzował kierunki rozwoju bazy wojskowej w związku z obecnością wojsk sojuszniczych.
Pan Daniel Lisek – Naczelnik Wydziału Ochrony Przyrody i Obszaru Natura 2000 Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu przedstawił działania kompensacyjne podejmowane przez organy ochrony środowiska w związku z rozbudową bazy wojskowej. Zwrócił uwagę na fakt, że wycięcie lasów na terenie gminy Powidz pod rozbudowę infrastrukturalną jednostki, pomimo iż z punktu widzenia środowiskowego jest ogromną stratą, to podejmując decyzję o wycince wzięto pod uwagę kwestie obronności kraju i Europy, które w tym przypadku przeważyły. Nałożone działania kompensacyjne realizowane będą w województwie kujawsko – pomorskim poprzez utworzenie tam nowego obszaru NATURA2000   W kolejnym punkcie dr Bogumił Nowak z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIN przedstawił działania mające na celu zmniejszenie strat środowiskowych związane z rozbudową lotniska w gminie.

Powyższe wystąpienia wskazały kilka najpilniejszych tematów. Zwrócono uwagę na zagrożenia, przed którymi stoi gmina. Przede wszystkim podjęto kwestie pobierania przez gminę opłat środowiskowych w związku z wycinką drzew na terenach innych niż lasy. Opłaty te gromadzone są w budżecie, jednak mechanizm obecnie obowiązującej ustawy o ochronie środowiska ogranicza możliwość gromadzenia środków do pewnej puli, zależnej od wskaźnika ogłaszanego przez ministra środowiska i zależnego od liczby mieszkańców. Z powodu niewielkiej liczby mieszkańców,  nadwyżkę (od 2011 r. łącznie prawie 6 mln zł!)  tych środków przekazuje do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej- nie  może wykorzystać tych pieniędzy na działania kompensacyjne na terenie gminy. Innym zagrożeniem jest fakt, że działania kompensacyjne kierowane są w inne miejsca, poza gminę i Powidzki Park Krajobrazowy.  Obciążeniem dla środowiska jest też intensywny rozwój turystyki na terenie gminy.

W toku dyskusji, wspólnie zgodzono się, że podjęty przez Wójta pierwszy krok, czyli organizacja tego spotkania musi mieć kontynuacje w kolejnych działaniach. Warto podjąć kwestie zwracania nadwyżek z opłat środowiskowych do WFOŚ-  wstępnie pozytywnie odniesiono się do stworzenia specjalnie dedykowanego programu dla gminy Powidz i jej podobnych, który uwzględni wszelkie te specjalne uwarunkowania i pozwoli uzyskać fundusze na realizacje pomysłów, które pozwolą chronić środowisko w efektywny sposób. Jak zaznaczył Wójt Jakub Gwit, Gmina Powidz i Związek Gmin Powidzkiego Parku Krajobrazowego może być liderem tych działań. Propozycje działań zawarte są poniżej w materiałach ze spotkania.

Mamy nadzieję, że dzięki współpracy i zaangażowaniu wszystkich uczestników spotkania i instytucji które reprezentują, wspólnie uda nam się wypracować satysfakcjonujący plan działania, który uwzględni zrównoważony rozwój bazy wojskowej, gminy oraz ochronę środowiska przyrodniczego.

Materiały ze spotkania